Wystawa zbiorowa „Sensoria. Sztuka i nauka naszych zmysłów” będzie analizą postrzegania naszego otoczenia poprzez zmysły. Przez długi czas nasze zmysły były uważane za całkowicie autonomiczne „moduły percepcyjne”, z których każdy funkcjonował niezależnie. Ostatnie badania pokazały jednak, że nasze doświadczenia percepcyjne są formowane przez różnorodne, złożone interakcje między poszczególnymi zmysłami. Testy kliniczne wskazują, że są one nie tylko połączone, ale także, że nasze postrzeganie zdarzeń wzrokowych, słuchowych lub dotykowych może zostać radykalnie zmienione przez informacje pochodzące z innych zmysłów. Istotność badań zmysłów i sensorycznego odbierania świata potwierdzić może m.in. ostatnio przyznana Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny dla Davida Juliusa oraz Ardema Patapoutiana za odkrycie receptorów odpowiedzialnych za odczuwanie dotyku i temperatury.
Prezentowani w ramach projektu artyści zaprezentują prace odnoszących się do różnych zmysłów: wzroku, słuchu, węchu, dotyku, smaku, w tym do doświadczeń wielozmysłowych.
W naszym uprzywilejowanym wizualnie świecie uważamy za oczywiste, że wzrok stanowi główne źródło informacji. Przekonanie to wynika z ogólnie przyjętej zasady, że nasze odczucia są zazwyczaj zdominowane przez narzędzie percepcji, które dostarcza najbardziej wiarygodnych faktów w odniesieniu do naszego otoczenia. Wzrok w tym przypadku jest uważany za dostarczający najbardziej szczegółowych informacji o istotnych właściwościach tego, co nas otacza.
Zmysł słuchu jest dogłębnie badany i przedstawiany w wielu dziełach sztuki. Słuch jest „zmysłem mechanicznym”. Zamienia ruch fizyczny w sygnały elektryczne, które tworzą w mózgu swój język, przekładając te wibracje na to, czego doświadczamy w świecie dźwięków. To w mózgu odbieramy dźwięki — stajemy się ich świadomi i interpretujemy ich znaczenie. Kluczową funkcją ludzkiego słuchu jest reakcja na mowę, podstawowy sposób, w jaki łączymy się i komunikujemy emocjonalnie i intelektualnie. Złożone i potężne postrzeganie słuchu może być uwidocznione poprzez kontakt z muzyką: często jesteśmy głęboko poruszeni, ponieważ melodia, harmonia i rytm angażują rozległe obszary mózgu zaangażowane w ruch, uwagę, pamięć, emocje i język. Wpływ muzyki na mózg został wykorzystany terapeutycznie do rehabilitacji po udarze i urazie mózgu oraz do poprawy życia osób z zaburzeniami mózgu, od autyzmu po chorobę Alzheimera.
Przestrzenie zapachowe wydają się mieć różne właściwości i, mimo że węch jest jednym z naszych podstawowych zmysłów, to jednak w społeczeństwach uprzemysłowionych, w tym również w obszarze sztuki, rzadko jest uwzględniany. System zmysłu węchu składa się z szeregu receptorów, o częściowo nakładających się na siebie właściwościach i technice rozpoznawania wzorów.
To, co wiąże się z dotykiem jest postrzegane jako „przyjazne” – być może dlatego, że dotyk implikuje intymność – kontrowersyjne pojęcie w czasach, gdy bezpośredni kontakt jest utrudniony i coraz częściej zastępowany przez urządzenia elektroniczne, a także przez ograniczenie bezpośrednich interakcji w czasach pandemii.
Smak jest wywoływany przez receptory, które reagują na stymulację chemiczną na języku oraz w częściach krtani, gardła i nagłośni. Ustalenie genów kodujących receptory smakowe zajęło prawie siedem dekad. Powszechnie uważano, że każda komórka smakowa posiada czujniki dla kilku, jeśli nie wszystkich, z pięciu smaków, a sygnały są dekodowane w mózgu.
W wystawie wezmą udział:
Ułatwienia dostępu
